H2 Paragraaf 1


Vul de gaten in. Druk dan op "controleren" om je antwoorden te controleren.
Hoe snel verandert het weer?

Wat voor weer is het vandaag? Kijk maar eens naar buiten, dan kun je het zien. Schijnt de ? Regent het? In ieder geval kan het snel . Het is heel goed mogelijk dat het nu droog is, maar dat het regent als je straks naar buiten gaat. Het weer is dus . Maar het weer verschilt ook van plaats tot plaats. Chat maar eens met een vriend of vriendin die ergens anders woont. Soms is het weer in die andere plaats hetzelfde als bij jou, maar soms is het heel anders. De belangrijkste organisatie in Nederland die zich met het weer bezighoudt, is het (Koninklijk Nederlands Instituut) in de Bilt. Het KNMI doet elke dag metingen en verzamelt gegevens.

Uit welke onderdelen bestaat het weer?

Het weer bestaat uit heel veel verschillende onderdelen:
• De . Die wordt gemeten in graden Celsius (°C).
• De . Die meten we altijd in millimeters. Neerslag kan zijn regen, , hagel, ijzel of mist.
• De : hoe hard waait de wind? Dit geeft men aan met de getallen 1 tot en met 12.
• De : waar komt de wind vandaan?
• De . Op sommige dagen is het onbewolkt weer. Op andere dagen is het halfbewolkt of zwaarbewolkt.
• Het aantal uren per dag.
• De van de lucht.

Wat is luchtdruk?

Rond de aarde bevindt zich een luchtlaag, de . Voor het weer zijn de onderste 10 km van de dampkring erg belangrijk. Daar zitten bijna altijd de . In die dampkring zitten luchtdeeltjes, maar ook vocht en afvalstoffen die mensen in de lucht brengen. Al die dingen hebben gewicht. Het gewicht van al die deeltjes samen noemen we de . De luchtdruk kun je meten met een (bron 4).

2.1bron4.jpg

De getallen die dat oplevert worden uitgedrukt in (hPa) of millibar (mb). Het gemiddelde getal op zeeniveau is hPa.
Overal in de wereld meten we voortdurend de luchtdruk. Deze getallen komen op een kaart. Alleen al op de kaart van Europa zijn dat duizenden cijfertjes per dag. Met al die getallen is zo’n kaart natuurlijk niet goed te lezen. Om dat te verbeteren worden er lijnen getrokken tussen plaatsen. Alle plaatsen die bijvoorbeeld het getal 1010 hebben, komen met een lijn aan elkaar vast te zitten. Dat geldt ook voor alle plaatsen met het getal 1020 en voor alle andere getallen die op de kaart staan. Lijnen die luchtdruk aangeven, noemen we . Door die lijnen zijn de kaarten veel beter leesbaar (bron 5).

2.1bron5.jpg

Wat zijn lagedrukgebieden.

Als de luchtdruk is dan 1013 hPa, hebben we een lagedrukgebied. In een lagedrukgebied gaat de lucht altijd omhoog. Dat gebeurt bijvoorbeeld omdat de lucht is. Bij dat stijgen de lucht af, want hoe hoger je komt, hoe kouder het wordt. Omdat koude lucht niet goed vocht kan vasthouden, ontstaan er druppeltjes. Dat heet . De lucht wordt steeds vochtiger en tenslotte kan het gaan . De lucht die in een lagedrukgebied stijgt, moet aangevuld worden. Vanuit de omgeving stroomt altijd lucht naar een lagedrukgebied toe. In de buurt van lagedrukgebieden valt dan ook niet alleen veel regen, het er ook hard.

Wat zijn hogedrukgebieden?

Het is ook mogelijk dat lucht van grote hoogte naar komt. Dan spreken we van een hogedrukgebied. De barometer geeft dan getallen aan die zijn dan 1013 hPa. Bij het dalen wordt de lucht steeds warmer en . Wolken verdwijnen en het is meestal zonnig weer. In Nederland is het in de zomer bij een hogedrukgebied vaak erg warm, maar in de winter soms heel erg koud. De meeste mensen merken niet of de luchtdruk hoog is of laag. Maar voor sporters kan dat heel belangrijk zijn. Bij schaatswedstrijden worden de meeste wereldrecords gereden als de luchtdruk is. Dan is de weerstand van de lucht minder groot.

Wat verandert er in de hoogte?

Elke dag worden op meer dan 500 plaatsen in de wereld weerballonnen opgelaten. De instrumenten die aan deze ballonnen zijn vastgemaakt, meten de samenstelling van de lucht op grote hoogte. Daarbij kom je de volgende verandering tegen:
• Hoe hoger je komt, hoe kouder het wordt. Als je meter stijgt, is de temperatuur gemiddeld 6 graden lager.
• Hoe hoger je komt, hoe het gewicht van de luchtlaag wordt. Dat is niet zo vreemd, want als je op grote hoogte bent, is er minder lucht boven je.
• Bergbeklimmers houden daar rekening mee. Ze nemen vaak flessen met zuurstof mee als ze gaan klimmen. En sporters die op grote hoogte een wedstrijd moeten spelen, zorgen er vaak voor dat ze een paar weken van tevoren in dat gebied aanwezig zijn, zodat ze een beetje kunnen wennen aan de ijle lucht.